KUVVAY-I MİLLİYE DESTANI (BEŞİNCİ BAB) 11
920’NİN 16 MARTI VE MANASTIRLI HAMDİ EFENDİ
VE REŞADİYELİ VELİ OĞLU MEMET’IN HİKÂYESİ
920’nin 16 Martı Öğleden evvel Saat onda makine başında şöyle bir telgraf aldı Ankara’daki:
“Der-aliye 16/3/192
İngilizler bastı bu sabah
Şehzadebaşı’ndaki Muzika karakolunu
Müsademe edildi.
İşgal altına alıyorlar İstanbul’u şimdi.
Berâyı malûmat arzolunur.
Manastırlı Hamdi.”
920’nin 16 Martı Harbiye Nezareti telgrafhanesi
buldu Ankara’yı:
“Etrafta dolaşıyor İngiliz askerleri.
Şimdi işte
İngiliz askerleri giriyor nezarete.
İşte giriyorlar içeri.
Nizamiye kapısına.
Teli kes.
İngilizler buradadır.”
920’nin 16 Martı.
Manastırlı Hamdi Efendi
Buldu Ankara’dakini tekrar :
“Paşa Hazretleri,
Harbiye telgrafhanesini de işgal etti İngiliz
bahriye askeri
Tophane’yi de işgal ediyorlar bir taraftan,
Bir taraftan da zırhlılardan asker ihraç olunuyor.
Vaziyet vehamet kesbediyor efendim.
Paşa hazretleri,
Emri devletlerine muntazırım.
16/Mart/1920
Hamdi”
920’nin 16 Martı
Durumu bir daha tekrar etti Hamdi Efendi :
“Sabah bizim asker uykuda iken
İngiliz bahriye efradı karakolu işgal etmekte
iken
Askerlerimiz uykudan şaşkın kalkınca müsademe
başlıyor.
Neticede bizden altı şehit,
on beş mecruh olup
İngilizler zırhlıları rıhtıma yanaştırıp
Beyoğlu ve tophaneyi işgal edip.
İşte Beyoğlu telgrafhane yok.
İşte Beyoğlu telgraf memurları geldiler.
Kovmuşlar.
Burası da işgal olunacaktır bir saate kadar.
Şimdi haber aldım efendim”
920’nin 16 Martı
uykuda kesti kâfir üçümüzü,
kurşuna dizdi kâfir ikimizi.
İngiliz’in hepsi değil domuzu
Sabaha karşı aldı canımızı
920’nin 16 Martı
basıldı Vezneciler’de karargâh.
Uyan be tosunum uyan.
Üçümüzü uykuda kesti kâfir,
Üçümüz : Abdullah çavuşş, Şarkışladan
Osman Bir de Zileli Abdülkadir.
920’nin 16 Martı
uykuda kesti kâfir üçümüzü.
Soktu Osman’ın karnına kasaturayı,
Bastı göğsüne kâfirin dizi.
Dört çocuk babasıydı Abdullah Çavuş.
Doymadı dünyasına Abdülkadir.
Üçümüzü uykuda kesti kâfir,
Kurşuna dizdi ikimizi.
920’nin 16 Mart sabahı,
karakolun karşısında
bırakmadım elimden silâhı,
yere serdim iki İngiliz’i
senin ırzını kurtardım İstanbul’um,
sana can feda çakır gözlü gülüm.
Üçümüzü uykuda kesti kâfir,
Kurşuna dizdi ikimizi.
Şimdi üçümüz :
Abdullah ve Osman ve Abdülkadir, Taşları yan yana yatar Eyüp’te
Arama, bulamazsın ikimizin kabrini, Belki maşrıkta, belki mağripte, Biz
de bilmeyiz yerini.
Uykuda kestiler üçümüzü,
Kurşuna dizdiler ikimizi,
Ahmet oğlu Nasuh arkadaşımın adı,
Reşadiyeli Veli oğlu Mehmet Benimkisi.
Bir de altıncımız var,
Kara kaytan bıyıklı bir şehit,
Son mekânı şöyle dursun,
adını da bilen yok.
Nazım Hikmet destanında (Abdülkadir ve Abdullah ismi karıştığı için) bir hatayla 4 şehidin adını veriyor. Manastırlı Hamdi’nin bildirdiği 6 şehit sayısını tamamlamak için de “Bir de altıncımız var” diye ekleme yapma ihtiyacı duyuyor.
Eyüp Bahariye Şehitliği 16 Mart 1935 ihtifali
(R. Halil Bingöl arşivi)
ŞEHİTLER VE ŞEHİTLİKLE İLE İLGİLİ YANLIŞ BİLGİLENDİRME
Bir tarihçimiz; “…İngilizlerin, yataklarında süngüyle şehit ettikleri 6 Mehmetçiğin naaşı Edirnekapı’ daki bir mezarlığa defnedilmiş, mezarlık genişliyerek “Edirnekapı Şehitliği“ adını almıştı..”12 (11) diyor
Doğrusu: Şehitler (4 kişi) ilk önce gizlice Eyüb’e Bahariye’ye yine aynı yerde 3’ünün mezarları bulunmasından çok sonra yine Eyüb’e bağlı bulunan Edirnekapı’daki Sakızağacı (Havacılar Şehitliği) şehitliğine nakledilmişlerdir. “Edirnekapı Şehitliği” ve ya “Şehitlik” adı daha önceden Çanakkale Şehitleri için yapılan makam mezarlarının bulunduğu yer için verilmiş idi.
ŞEHİTLERİN MEZAR KİTABELERİNDEKİ YANLIŞLAR
Sağdan birinci mezar (ön) Kitabesi : İbiş Oğlu Abdülkadir Bu isimle bir şehit yok. (Zileli İbiş Oğlu Abdullah Çavuş ile karıştırılmış) iptal edilecek.
Ortadaki ikinci mezar (orta) Kitabesi : Zile’li Abdullah Çavuş. Doğrusu Zileli İbişoğlu Abdullah Çavuş olacak.
Soldaki üçüncü mezar (ön) Kitabesi: Kadir Oğlu Ömer Osman. Doğrusu: Şarkışlalı Kadir Oğlu Ömer Osman olacak.
Bu durumda Reşadiye’li Onbaşı Veli Oğlu Mehmed Ve Balıkesirli Ahmed Oğlu Nasuh’un makam mezarları bu mezarlığa dahil edilmesi ve mezarlığın Dört şehide göre künyeleri tam yazılarak yeniden düzenlemesi, Eyüp Üç Şehitler mevkii’nin Dört Şehitler mevkii olarak değişmesi gerekiyor.
“Şehzadebaşı Karakolu” veya “Mızıka karakolu” diye anılan yer: Letafet Apartmanının karşı köşesinde bulunan “10. Kafkas Fırkası Karargâh Yatakhanesi”dir. 1950 yıllarında yol çalışmaları esnasında diğer binalarla birlikte yıkılmıştır. Letafet Apartmanı diye anılan bina ise 10. Kafkas Fırkası Karargâh Binası’dır.
16 mart 2005 tarihinde 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hurşit Tolon tam 47 yıl aradan sonra bir anma töreni gerçekleştirdi. Yanlışların düzeltilerek bu anma törenlerinin devamını diliyoruz.
12. Murat Bardakçı: “Şehitliğe adını onlar verdi” başlıklı yazısı. Hürriyet Gazetesi 17 Mart 2005
